لیکویید استیکینگ چیست؟ همه چیز درباره Liquid Staking

یکی از بزرگترین معضلات سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال، دوراهیِ «استیک کردن» یا «ترید کردن» است. اگر اتریوم خود را استیک کنید، سود سالانه می‌گیرید اما سرمایه‌تان قفل می‌شود و نمی‌توانید آن را بفروشید. اگر ترید کنید، نقدینگی دارید اما سود امن استیکینگ را از دست می‌دهید.

اما چه می‌شود اگر بتوانید هر دو را با هم داشته باشید؟ لیکویید استیکینگ (Liquid Staking) یا «سپرده‌گذاری شناور»، راهکاری انقلابی است که قفل دارایی‌های شما را می‌شکند. در این مقاله از بلاگ صرافی اکسیر، یاد می‌گیریم چگونه هم سود استیکینگ بگیریم و هم با سرمایه‌مان در بازار معامله کنیم.

چرا لیکویید استیکینگ ایجاد شد؟ مشکلات استیکینگ سنتی

قبل از ورود به مبحث لیکویید استیکینگ، باید درک کنیم که استیکینگ سنتی چگونه کار می‌کند. در بلاک‌چین‌هایی که از مکانیزم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند، کاربران می‌توانند با قفل کردن ارزهای دیجیتال خود، به افزایش امنیت شبکه کمک کرده و پاداش دریافت کنند. این فرآیند به عنوان جایگزینی برای اثبات کار (Proof of Work – PoW) که نیازمند توان پردازشی بالا است، توسعه داده شده است.

با وجود مزایایی مانند کسب پاداش، کاهش مصرف انرژی و افزایش امنیت شبکه، استیکینگ سنتی با مشکلاتی همراه است:

• قفل شدن دارایی‌ها: دارایی‌های استیک شده برای یک دوره مشخص قفل می‌شوند و امکان استفاده از آن‌ها در سایر سرمایه‌گذاری‌ها وجود ندارد.
• عدم نقدینگی: کاربرانی که توکن‌های خود را استیک می‌کنند، برای نقد کردن دارایی‌های خود باید دوره انتظار طولانی را سپری کنند.
•  فرصت‌های از دست رفته: در شرایط نوسانات بازار، امکان استفاده از دارایی‌های قفل‌شده در سایر فرصت‌های مالی وجود ندارد.

لیکویید استیکینگ به‌عنوان یک راه‌حل نوآورانه برای این مشکلات توسعه یافته است.

لیکویید استیکینگ (Liquid Staking) چیست و چگونه کار می‌کند؟

لیکویید استیکینگ (Liquid Staking) یک مدل پیشرفته از استیکینگ است که به کاربران اجازه می‌دهد ضمن شرکت در فرآیند استیکینگ، نقدینگی دارایی‌های خود را حفظ کنند. این کار از طریق صدور توکن‌های نماینده (Liquid Tokens) انجام می‌شود.

لیکویید استیکینگ به عنوان تحولی در دنیای ارزهای دیجیتال در حال شکل‌گیری است که به کاربران اجازه می‌دهد از مزایای استیکینگ بهره‌مند شوند و در عین حال نقدینگی دارایی‌های خود را حفظ کنند. این روش با ارائه توکن‌های نماینده به ازای دارایی‌های استیک شده، چالش‌های مربوط به نقدینگی در استیکینگ سنتی را حل می‌کند.

مراحل کار به زبان ساده:

1. واریز: شما ارز خود (مثلاً ETH) را به یک پروتکل لیکویید استیکینگ (مثل Lido) واریز می‌کنید.
2. دریافت رسید (LST): پروتکل به ازای هر ۱ واحد اتریوم، به شما ۱ واحد توکن جدید (مثلاً stETH) می‌دهد.
3. آزادی عمل: اصل سرمایه شما در حال سوددهی است، اما شما با توکن stETH می‌توانید در صرافی‌ها ترید کنید، وام بگیرید یا در استخرهای نقدینگی شرکت کنید.

مثال عملی از لیکویید استیکینگ

به عنوان مثال، اگر فردی 10 اتر (ETH) را به پروتکل لیدو (Lido) واگذار کند، در عوض 10 توکن stETH Staked ETH دریافت می‌کند. این توکن‌ها نمایانگر اتر استیک شده هستند و می‌توانند در سایر پروتکل‌های دیفای مورد استفاده قرار گیرند، در حالی که اتر اصلی همچنان در حال کسب پاداش از طریق استیکینگ است. این سیستم به سرمایه‌گذاران این فرصت را می‌دهد که از مزایای استیکینگ بهره‌برداری کنند و در عین حال از نقدینگی دارایی‌های خود دست نکشند.

مزایای لیکویید استیکینگ؛ چرا همه به سمت آن می‌روند؟

• ییلد فارمینگ (سود مرکب):

لیکویید استیکینگ به کاربران این فرصت را می‌دهد که توکن‌های خود را در پلتفرم‌های معتبر قرار دهند و در ازای آن، توکن‌های معادل قابل معامله دریافت کنند. این توکن‌ها می‌توانند در بازارهای مالی مختلف به کار روند و به شما کمک کنند تا بازده سرمایه‌گذاری خود در شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهام (PoS) را افزایش دهید.

• وام گرفتن:

در دنیای مالی غیرمتمرکز، این امکان وجود دارد که از توکن‌های لیکویید استیک به عنوان وثیقه استفاده کنید. در پلتفرم‌های وام‌دهی، می‌توانید از توکن‌هایی مانند wstETH ETH بسته‌شده Lido Staked یا rETH Rocket Pool ETH برای دریافت وام‌های ارز دیجیتال بهره ببرید. با سپرده‌گذاری توکن‌ها، توکن‌های جدیدی دریافت کرده و از آن‌ها به عنوان وثیقه استفاده خواهید کرد.

• دسترسی به دارایی:

با استفاده از لیکویید استیکینگ، به سرعت می‌توانید به ارزش سرمایه‌گذاری خود در شبکه‌های PoS دسترسی پیدا کنید. به جای نگه‌داشتن توکن‌ها در کیف پول و منتظر بودن برای بازگشت آن‌ها، می‌توانید دارایی‌های خود را به پلتفرم‌های لیکویید استیک منتقل کنید و فورا از ارزش آن‌ها بهره‌برداری کنید.

• خرید در بازار آزاد:

شما می‌توانید توکن‌های محبوب لیکویید استیک را از صرافی‌های مختلف خریداری کنید. این روش یادگیری جزئیات پیچیده استیکینگ برای هر ارز دیجیتال را حذف می‌کند و به شما اجازه می‌دهد به سرعت شروع به کسب بازدهی کنید. این رویکرد همچنین به شما این امکان را می‌دهد که با مبالغ کمتری سرمایه‌گذاری کنید.

• فروش سریع:

بازار ارزهای دیجیتال به شدت نوسان دارد. اگر به هر دلیلی نیاز به فروش توکن‌های خود پیدا کنید، می‌توانید به سادگی توکن‌های لیکویید استیکینگ را بفروشید. این توکن‌ها نه تنها قابلیت فروش سریع دارند، بلکه مزایای بیشتری نسبت به استیکینگ سنتی ارائه می‌کنند که آن‌ها را به گزینه‌ای جذاب تبدیل می‌کند.

معرفی برترین پروتکل‌های لیکویید استیکینگ در سال 2025

در ادامه برخی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های لیکویید استیکینگ را معرفی می‌کنیم.اگر می‌خواهید وارد این حوزه شوید، باید با غول‌های این بازار آشنا باشید:

۱. لیدو فایننس (Lido Finance)

توکن: stETH (برای اتریوم)، stSOL (برای سولانا)
توضیح: لیدو بزرگترین و محبوب‌ترین پروتکل است. توکن stETH تقریباً در تمام صرافی‌های دنیا پذیرفته شده است.

۲. راکت پول (Rocket Pool)

توکن: rETH
توضیح: گزینه‌ای غیرمتمرکزتر نسبت به لیدو. در این پروتکل، ارزش rETH نسبت به ETH به مرور زمان افزایش می‌یابد (به جای اینکه تعداد توکن‌ها زیاد شود).

۳. بایننس استیکینگ (Binance Staked ETH)

توکن: wBETH
توضیح: نسخه ارائه شده توسط بایننس که کاربری ساده‌تری دارد.

آشنایی با معایب لیکویید استیکینگ

• ریسک دی‌پگ (De-peg): در شرایط بحرانی بازار، ممکن است قیمت توکن لیکویید (مثلاً stETH) کمی کمتر از قیمت ارز اصلی (ETH) شود.
• ریسک قرارداد هوشمند: اگر کدهای پروتکل هک شود، دارایی‌های قفل شده در خطر هستند.
• اسلشینگ (Slashing): اگر اعتبارسنج‌های پروتکل جریمه شوند، بخشی از سود یا اصل سرمایه کاهش می‌یابد.

چگونگی عملکرد لیکویید استیکینگ

لیکویید استیکینگ فرآیند جذاب در دنیای ارزهای دیجیتال است که شامل سه مرحله اصلی می‌شود: سهام‌گذاری، صدور لیکویید توکن و انصراف از سهام‌گذاری. در ادامه به جزئیات این مراحل خواهیم پرداخت.

1.     سهام‌گذاری

این مرحله آغاز کار است. کاربر ابتدا ارزهای دیجیتال خود را به پلتفرم انتخابی منتقل می‌کند. اهمیت انتخاب پلتفرمی با قابلیت لیکویید استیکینگ در اینجا نمایان می‌شود؛ زیرا در غیر این صورت، تنها سهام‌گذاری سنتی انجام داده‌اید. پس از انتقال دارایی‌ها، پلتفرم اعتبار تراکنش را تایید کرده و توکن‌ها را در یک قرارداد هوشمند ذخیره می‌کند.

2.     لیکویید توکن‌ها (LT)

لیکویید توکن‌ها به نوعی رسید دیجیتال برای دارایی‌های سهام‌گذاری شده شما به حساب می‌آیند. این توکن‌ها دارای ارزش مشخصی هستند و به شما اجازه می‌دهند تا به آسانی با آن‌ها تبادلات مالی انجام دهید. پلتفرم‌ها این توکن‌ها را صادر می‌کنند و ارزش آن‌ها به دارایی‌های اصلی وابسته است. به این ترتیب، کاربران می‌توانند از LT‌ها در اکوسیستم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده کنند.

برای مثال، stETH که نمایانگر اتر سهام‌گذاری شده است، یکی از معروف‌ترین لیکویید توکن‌ها در دنیای DeFi است. این توکن به کاربران این امکان را می‌دهد که از آن برای وام دادن یا به عنوان وثیقه در استقراض استفاده کنند.

3.     خروج از سهام‌گذاری

زمانی که کاربر تصمیم به برداشت دارایی‌های خود می‌گیرد، به مرحله انصراف از سهام‌گذاری می‌رسد. در این مرحله، کاربر باید لیکویید توکن‌های خود را سوزاند. برای این کار، لازم است که توکن‌ها را به آدرس مشخصی ارسال کند. پس از ارسال، پلتفرم بررسی می‌کند که آیا توکن‌ها به درستی سوزانده شده‌اند یا خیر. اگر تراکنش تایید شود، کاربر می‌تواند دارایی‌های اصلی خود را دریافت کند.

این فرآیند به سادگی قابل انجام است، اما باید به کارمزدهای مرتبط با آن هم توجه کرد که ممکن است قابل توجه باشند. در نهایت، با کمی دقت و توجه به جزئیات، می‌توان از مزایای لیکویید استیکینگ بهره‌مند شد و در دنیای مالی دیجیتال پیشرفت کرد.

✅ نکات کلیدی برای کاربران لیکویید استیکینگ

اگر قصد ورود به دنیای لیکویید استیکینگ را دارید، رعایت نکات زیر می‌تواند به شما کمک کند:

• قبل از انتخاب پروتکل، به تاریخچه، تیم سازنده و امنیت آن توجه کنید. بررسی حجم دارایی‌های تحت مدیریت نیز مهم است.
• آگاهی از خطرات مرتبط با قراردادهای هوشمند و نوسانات قیمت ضروری است. شناخت این ریسک‌ها به شما کمک خواهد کرد که با احتیاط بیشتری سرمایه‌گذاری کنید.
• سرمایه خود را در چندین پروتکل پخش کنید. این کار می‌تواند به کاهش ریسک‌ها و افزایش ثبات سبد سرمایه‌گذاری کمک کند.
• تحولات جدید در پروتکل‌ها و بلاک‌چین‌های مرتبط را دنبال کنید. اطلاعات به‌روز به تصمیم‌گیری‌های بهتر کمک می‌کند.
• از کیف پول‌های معتبر و امن برای نگهداری توکن‌ها استفاده کنید. حفظ امنیت دارایی‌ها باید اولویت شما باشد.
• پیش از ورود، به میزان نقدینگی توکن‌ها در بازار توجه کنید. نقدینگی بالا به راحتی خرید و فروش کمک می‌کند.
• کارمزدهای پروتکل و هزینه‌های تراکنش را بررسی کنید. این هزینه‌ها می‌توانند بر بازده نهایی شما تاثیرگذار باشند.
• برای زمان و نحوه خروج از موقعیت‌های خود برنامه‌ریزی کنید. داشتن استراتژی خروج به مدیریت بهتر سرمایه‌گذاری کمک می‌کند.

چگونه در ایران از لیکویید استیکینگ استفاده کنیم؟

بهترین و امن‌ترین راه برای کاربران ایرانی، استفاده از صرافی اکسیر به عنوان دروازه ورود است.

شما دو راه دارید:

• خرید مستقیم ارز اصلی: اتریوم (ETH) یا سولانا (SOL) را از اکسیر بخرید و به کیف پول شخصی (تراست ولت/متامسک) منتقل کنید تا در سایت‌هایی مثل Lido استیک کنید.
• خرید توکن‌های لیکویید: اگر توکن‌هایی مثل LDO (توکن حاکمیتی لیدو) یا مشتقات مربوطه در بازار اکسیر موجود باشند، می‌توانید مستقیماً روی رشد این اکوسیستم سرمایه‌گذاری کنید.

سخن پایانی

لیکویید استیکینگ با ارائه مزایای چشمگیر، به یکی از گزینه‌های محبوب در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. یکی از بزرگ‌ترین مزایای آن، فراهم کردن دسترسی سریع به وجوه است. در این روش، سرمایه‌گذاران دیگر نیازی به منتظر ماندن برای پایان دوره‌های مشخص ندارند و می‌توانند هر زمان که بخواهند به دارایی‌های خود دسترسی پیدا کنند.

علاوه‌بر این، با استفاده از لیکویید توکن‌ها، امکان افزایش پاداش‌ها فراهم می‌شود. کاربران می‌توانند این توکن‌ها را در پلتفرم‌های مختلف دیگر سرمایه‌گذاری کنند و از سود بیشتری بهره‌مند شوند. اما نباید از چالش‌ها و خطرات موجود در این حوزه غافل شد. شناخت دقیق این ریسک‌ها و مدیریت آن‌ها به موفقیت در این زمینه کمک خواهد کرد.

آماده‌اید هوشمندانه سرمایه‌گذاری کنید؟ در صرافی ارز دیجیتال اکسیر، می‌توانید ارزهای پایه مورد نیاز برای لیکویید استیکینگ را با بهترین قیمت و امنیت کامل خریداری کنید.