تصور کنید در توییتر فعالیت میکنید، اما این بار کنترل کامل حساب کاربری و دادههایتان در دستان خودتان است و هیچ شرکت یا دولتی نمیتواند شما را سانسور یا حذف کند. به علاوه، برای تولید محتوای باکیفیت و تعامل با دیگران، پاداش مالی در قالب ارز دیجیتال دریافت میکنید. این ایده، اساس کار فارکستر (Farcaster)، پروتکل پیشگام شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز است.
فارکستر که بر بستر اتریوم ساخته شده، به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از داغترین پروژههای وب ۳ است، به خصوص پس از ایردراپ پرسود توکن Degen به کاربران فعال آن. در این راهنمای جامع از وبلاگ اکسیر، به زبان ساده یاد میگیریم که فارکستر چیست، چگونه در آن ثبتنام کنیم و مهمتر از همه، با چه ریسکهایی (به ویژه برای کاربران ایرانی) روبرو هستیم.
فارکستر (Farcaster) چیست؟
فارکستر پروتکل پیشرفته برای شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز است که بر پایه بلاکچین اتریوم طراحی شده. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد تا به سادگی و بدون نیاز به مجوز با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. یکی از جذابیتهای اصلی Farcaster، کنترل کامل کاربران بر دادهها و هویت دیجیتال شان است. اگرچه شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز دیگری همچون Friend.tech و Stars Arena نیز وجود دارند، اما Farcaster توانسته است توجه بیشتری را جلب کند.
پروژههای فارکستر
اکوسیستم Farcaster با پذیرش نوآوریها و اپلیکیشنهای متنوع، به یکی از مراکز اصلی تعاملات دیجیتال تبدیل شده است.
1. وارپ کست (Warpcast)
وارپکست، نخستین شبکه اجتماعی بر پایه فارکستر، با هدف ایجاد فضایی جذاب و کاربرپسند طراحی شده است. این اپلیکیشن توسط تیمی از مهندسان با تجربه به سرپرستی دن رومر راهاندازی شده و به سرعت جایگاه ویژهای در میان کاربران پیدا کرده است. طراحی آن به گونهای است که حس آشنایی با نرمافزارهای سنتی وب ۲ را به ارمغان میآورد و در حال حاضر ۹۰ درصد ترافیک پروتکل فارکستر را شامل میشود.
فرایند ثبتنام در وارپکست ساده و بدون دردسر است. کاربران با ایجاد حساب کاربری، کیف پول غیرحضانتی بهطور خودکار دریافت میکنند و باید عبارات بازیابی را حفظ کنند. هر حساب کاربری شناسه منحصر به فرد به نام Farcaster آیدی (Farcaster ID) دریافت کرده و تمام محتواها در هاب فارکستر ذخیره میشود.
وارپکست تلاش میکند تا به کاربرانی که تازه وارد دنیای رمزارزها هستند، کمک کند به راحتی و بدون پیچیدگیهای اضافی وارد این حوزه شوند. برای کاربران با تجربهتر، گزینههای متنوعی برای اتصال کیف پولهایشان وجود دارد. این رویکرد به جذب بیشتر کاربران و بهبود تجربه آنها کمک کرده است.
2. آلفا فرنز (AlfaFrens)
آلفا فرنز به سازندگان محتوا فرصتی برای کسب درآمد از طریق تعاملات خود میدهد. این برنامه توسط شرکت سوپر فلویید (Superfluid) بر پایه فارکستر توسعه یافته و به کاربران اجازه میدهد با عضویت در کانالهای افراد تاثیرگذار، به اتاقهای گفتگوی انحصاری دسترسی پیدا کنند. در این پلتفرم، دو توکن دیجن (DEGEN) و آلفا (ALFA) به کار میروند.
دیجن، توکنی است که براساس زنجیره بیس عمل میکند و آلفا توکن اختصاصی آلفا فرنز به شمار میآید. برای استفاده از این برنامه، کاربران باید مقداری توکن DEGEN به کیف پول خود واریز کنند. حق عضویت در کانالهای مشهور در سه سطح مختلف ارائه میشود و کاربران میتوانند در هر زمان اشتراک خود را لغو کرده و باقیمانده را پس بگیرند. بخشی از وجوه دریافتی به سپرهگذاران (Staker) توکن آلفا توزیع میشود.
توکنها و NFTهای فارکستر
Farcaster با معرفی توکنها و NFTها به دنیای دیجیتال، به مرحلهای جدید وارد شده است. این تغییرات نهتنها به کاربران اجازه میدهد تا در اکوسیستمی پویا و متنوع فعالیت کنند، بلکه به تعاملات آنها عمق بیشتری میبخشد. در پلتفرم وارپکست، کاربران به توکنها و انافتیهای مختلفی دسترسی دارند که به تشویق تولید محتوا و مشارکت فعال کمک میکند.
دیجن (Degen)
دیجن، به عنوان میم کوین در شبکه بیس، در حال حاضر با ارزشی نزدیک به ۲۴۴.۴۸ میلیون دلار در بازار فعالیت میکند. این توکن به صورت روزانه به کاربران وارپکست تعلق میگیرد و آنها میتوانند از آن برای انعام دادن به محتوای دیگران استفاده کنند. هرچه انعام بیشتری به دیگران داده شود، موجودی دیجن کاربر نیز افزایش مییابد، که این خود انگیزهای برای تولید محتوای باکیفیتتر فراهم میکند.
آموزش گام به گام ورود به فارکستر (از طریق وارپکست)
اگر به دنبال ورود به دنیای ایردراپهای فارکستر هستید، قدم اول شما باید ورود به اپلیکیشن وارپکست (Warpcast) باشد. این پلتفرم به عنوان شبکه اجتماعی نوین در فضای وب ۳.۰ شناخته میشود و برای افرادی که پیشتر با شبکههایی مانند توییتر آشنا هستند، ورود به آن چندان دشوار نخواهد بود. در ادامه، مراحل لازم برای ساخت حساب کاربری را با هم مرور میکنیم.
مراحل ساخت حساب کاربری
- نصب اپلیکیشن: ابتدا، اپلیکیشن وارپکست را روی گوشی خود دانلود کنید و آن را نصب نمایید. این کار سریع و آسان است و شما را به دنیای تازهای از ارتباطات میبرد.
- ایجاد حساب کاربری: پس از نصب، به صفحه ثبتنام بروید. هزینه اشتراک سالانه این پلتفرم ۵ دلار است. اگر دوستی دارید که قبلا اشتراک را خریداری کرده، میتوانید از او بخواهید تا با توکنهای وارپ (WARPS) به شما کمک کند. این توکنها به شما اجازه میدهند تا از مزایای بیشتری بهرهمند شوید.
- انتخاب علایق: در مرحله بعد، از شما خواسته میشود که علایق و موضوعات موردنظرتان را انتخاب کنید. این انتخاب به شما کمک میکند تا محتوای مرتبط با سلیقهتان را دریافت کنید. بعد از انتخاب، روی گزینه “Continue” کلیک کنید.
- دریافت فید خبری: اکنون حساب کاربری شما فعال شده و فید خبری شخصیتان به نمایش درمیآید. این فید شامل محتواهایی است که براساس علایق شما تنظیم شده و شما را به جامعه وارپکست نزدیکتر میکند.
ایردراپهای فارکستر
ایردراپ توکن دیجن نخستین بار در تاریخ ۷ ژانویه ۲۰۲۴ به کاربران فعال در کامیونیتی Degen انجام شد. هدف از این ایردراپ، پاداشدهی به سازندگان محتوا و فعالان اکوسیستم بیس و فارکستر بود. دومین دور ایردراپ نیز در ۳۰ آوریل ۲۰۲۴ برگزار شد و به کاربرانی اهدا گردید که در چند ماه گذشته بهطور مداوم در یونیسواپ دیجن استیک کرده یا در وارپکست انعامهای قابلتوجهی داده بودند.
اما متاسفانه ایردراپ Farcaster در جامعه ایرانی با حواشی خاصی روبهرو شد. به دلیل محدودیتهای فزاینده برای فعالیت کاربران ایرانی در فضای دیفای، تعدادی از حسابها شناسایی و مسدود شدند. شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه برخی کاربران ایرانی توسط دیگران شناسایی و به فارکستر گزارش شدهاند. این وضعیت نگرانیهای زیادی را در مورد آینده فعالیتهای دیجیتال کاربران ایرانی برانگیخته است.
وجه تمایز فارکستر از سایر پروتکلها
Farcaster به خاطر ویژگیهای خاص خود در دنیای پروتکلهای اجتماعی غیرمتمرکز، به شکلی برجسته و متفاوت خود را نشان میدهد. بیایید به چند جنبه کلیدی که این پلتفرم را از دیگران متمایز میکند بپردازیم:
- اعتماد به آدرس اتریوم: هر کاربری که قصد دارد در Farcaster فعالیت کند، به آدرس اتریوم (EVM) نیاز دارد. این آدرس نهتنها هویت دیجیتال کاربر را تعیین میکند، بلکه برای امضای پیامها و به اشتراکگذاری محتوا نیز به کار میرود. این شیوه، رویکردی نوآورانه بهجای سیستمهای سنتی نام کاربری و رمز عبور است.
- ذخیرهسازی اطلاعات در بلاکچین: جزئیات پروفایل و اطلاعات کاربری بهطور مستقیم در بلاکچین ثبت میشوند. این فرآیند از طریق قراردادهای هوشمند در شبکه Optimism انجام میگیرد. به این ترتیب، دادههایی مانند پستها و محتوای تولیدی در پلتفرم Hubs ذخیره میشوند تا کارایی و سرعت بالاتری را برای کاربران به ارمغان آورند.
- مدیریت نامهای کاربری با ENS: کاربران Farcaster میتوانند نامهای کاربری خود را بهصورت آنچین و از طریق سیستم ENS مدیریت کنند. این قابلیت به آنها امکان کنترل بیشتر بر هویت دیجیتال خود را میدهد و اطمینان میکند که هیچ نهادی نمیتواند بهدلخواه نامها را تغییر دهد یا حذف کند.
- ادغام برنامههای غیرمتمرکز: فارکستر به کاربران اجازه میدهد برنامههای غیرمتمرکز را در پستهای خود جاسازی کنند، مانند دکمههای NFT Mint یا گزینههای رایگیری. این قابلیت که به «فریم» مشهور است، نیازمند سازگاری با استاندارد OpenGraph برای نمایش صحیح است.
- عدم وجود نهاد مرکزی: یکی از ویژگیهای بارز Farcaster، عدم وجود یک نهاد مرکزی است که کنترل دادهها را در اختیار داشته باشد. هر کاربری که حسابی داشته باشد، میتواند یک گره فارکستر (Hub) راهاندازی کند و به خواندن و نوشتن دادهها بپردازد.
هشدار جدی: ریسکها و چالشها (مخصوص کاربران ایرانی)
با وجود تمام جذابیتها، فعالیت در فارکستر، به خصوص برای کاربران ایرانی، با ریسکهای جدی همراه است.
- ریسک مسدود شدن حساب (Suspension): در جریان ایردراپهای اخیر، گزارشهای متعددی مبنی بر مسدود شدن حساب کاربران ایرانی در وارپکست منتشر شده است. این اتفاق به دلیل محدودیتهای بینالمللی و تلاش پلتفرم برای انطباق با قوانین صورت میگیرد.
- ریسک از دست دادن دارایی: اگر حساب شما مسدود شود، ممکن است دسترسی به توکنهای Degen یا سایر داراییهای مرتبط با آن حساب را از دست بدهید.
- عدم وجود پشتیبانی: به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و شرایط تحریم، هیچگونه پشتیبانی رسمی برای کاربران ایرانی در صورت بروز مشکل وجود نخواهد داشت.
توصیههای امنیتی:
- با احتیاط کامل وارد شوید: از ریسکهای موجود آگاه باشید.
- از VPN معتبر استفاده کنید: همیشه با یک IP ثابت از یک کشور غیرتحریمی به پلتفرم متصل شوید.
- اطلاعات هویتی ایرانی بروز ندهید: از به اشتراک گذاشتن هرگونه اطلاعاتی که هویت ایرانی شما را فاش کند، خودداری کنید.
سخن پایانی
فارکستر بدون شک یکی از هیجانانگیزترین پروژهها در مسیر ساختن یک اینترنت آزادتر و کاربرمحور است. این پلتفرم با ارائه کنترل واقعی به کاربران و ایجاد یک اقتصاد مبتنی بر محتوا، پتانسیل آن را دارد که قواعد بازی را تغییر دهد. با این حال، این مسیر پر از چالش است و برای کاربران ایرانی، ریسکهای آن دوچندان است.
قبل از ورود به این اکوسیستم، حتماً تمام جوانب را بسنجید و با آگاهی کامل از ریسکها، قدم در این راه بگذارید.
پرسشهای متداول (FAQ)
۱. ایردراپ Degen چگونه کار میکند؟ ایردراپ Degen به صورت دورهای به کاربرانی که در وارپکست فعال هستند (محتوا تولید میکنند، لایک میگیرند و انعام میدهют) و همچنین به تأمینکنندگان نقدینگی در پلتفرمهای دیفای اهدا میشود. معیارها در هر دور ممکن است تغییر کند.
۲. آیا فارکستر توکن رسمی خود را دارد؟ تا آگوست ۲۰۲۵، پروتکل فارکستر هنوز توکن حاکمیتی رسمی خود را راهاندازی نکرده است، اما شایعات زیادی در مورد احتمال برگزاری یک ایردراپ بزرگ در آینده وجود دارد.
۳. تفاوت فارکستر با Friend.tech چیست؟ Friend.tech یک شبکه اجتماعی متمرکز بر کسب درآمد از طریق خرید و فروش “سهام” پروفایلهای کاربری است، در حالی که فارکستر یک پروتکل باز و عمومی برای ساخت انواع شبکههای اجتماعی با تمرکز بر کنترل کاربر بر دادههایش است.
نظرات کاربران