در سالهای اخیر، راهحلهای لایه دوم (Layer 2) به ستون فقرات اکوسیستم اتریوم تبدیل شدهاند. با افزایش محبوبیت اتریوم، مشکلاتی مانند کارمزدهای بالا (Gas Fees) و سرعت پایین تراکنشها به چالش اصلی کاربران و توسعهدهندگان تبدیل شد. در این میان، دو پروژه قدرتمند به نامهای آربیتروم (Arbitrum) و آپتیمیزم (Optimism) به عنوان راهکارهای پیشرو برای مقیاسپذیری اتریوم ظهور کردند.
هر دو پلتفرم از تکنولوژی Optimistic Rollup برای پردازش هزاران تراکنش با سرعتی بالا و هزینهای ناچیز استفاده میکنند، اما تفاوتهای کلیدی در معماری و اکوسیستم آنها وجود دارد. در این مقاله به مقایسه جامع این دو غول لایه دوم میپردازیم تا به شما کمک کنیم بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید.
اهمیت مقیاسپذیری در بلاکچین
پیش از بررسی دقیق آربیتروم و آپتیمیزم، درک اهمیت مقیاسپذیری در دنیای بلاکچین ضروری است. مقیاسپذیری به معنای توانایی یک شبکه برای مدیریت تعداد زیادی تراکنش در زمان کوتاه است. در شبکههای معروفی مانند اتریوم، هر تراکنش نیازمند تایید و ثبت توسط تمامی گرههاست. این فرآیند، به ویژه در زمان اوج فعالیت، میتواند زمانبر و پرهزینه باشد.
افزایش تعداد تراکنشها به طور مستقیم بر هزینهها و زمان پردازش تاثیر میگذارد و این موضوع به ویژه برای برنامههای غیرمتمرکز با ترافیک بالا چالشساز است. برای همین توسعهدهندگان و پروژهها به دنبال یافتن شیوههایی برای رفع این چالشها و بهبود تجربه کاربری هستند. فناوریهای لایه دومی مانند آربیتروم و آپتیمیزم به عنوان پاسخی به این نیازها ظهور کردهاند و هدف آنها بهینهسازی عملکرد و کاهش بار روی شبکه اصلی است.
رولآپها (Rollups) چیست؟
رول آپ تکنیکی پیشرفته برای افزایش قابلیتهای بلاکچینها است که به تجمیع و تایید گروهی از تراکنشها میپردازد. در این روش، تراکنشها ابتدا در خارج از شبکه اصلی انجام میشوند و سپس اطلاعات مرتبط با آنها به اتریوم ارسال میگردد. این فرآیند به شکل چشمگیری هزینهها را کاهش میدهد و سرعت پردازش را بهبود میبخشد.
در این سیستم، به جای اینکه هر تراکنش به طور مستقل در شبکه ثبت شود، دادههای مربوطه به صورت فشرده انتقال مییابند. در حال حاضر، هزینههای بالای تراکنش و محدودیت ظرفیت ۱۵ تراکنش در ثانیه (TPS) از جمله چالشهایی هستند که اتریوم با آنها مواجه است.
برای حل این مشکلات، دو نوع رول آپ به وجود آمدهاند: ZK-rollup و Optimistic. شبکههای آربیتروم و آپتیمیزم از نوع Optimistic استفاده میکنند که به کاربران اجازه میدهد تراکنشهای توکنهای اتر و ERC-20 را با سرعتی بین ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ TPS و با هزینههای پایین انجام دهند. این ویژگیها میتوانند زمان انتظار و هزینههای مربوط به تراکنشها را به حداقل برسانند.
در روش Optimistic، تراکنشها روی زنجیرهای جانبی اجرا میشوند و سپس دادهها به صورت فشرده به لایه اصلی انتقال مییابند. این فرآیند به کاهش حجم اطلاعات ارسالشده به شبکه اصلی کمک میکند و در نتیجه هزینهها را کاهش میدهد.
به علاوه، برخلاف زنجیرههای جانبی، رول آپها از مکانیزم اجماع بلاکچین لایه اول بهره میبرند، که به پروژهها این امکان را میدهد تا از امنیت شبکههای معتبر مانند اتریوم استفاده کنند. با ترکیب این فناوری با ETH 2.0، ظرفیت پردازش تراکنشها میتواند به سطوح جدیدی دست یابد و بلاکچینها به طور قابل توجهی بهبود یابند.
معرفی مدعیان اصلی: آربیتروم و آپتیمیزم
-
آربیتروم (Arbitrum): غول اکوسیستم
آربیتروم به عنوان یکی از پیشرفتهترین گزینههای لایه دومی در اکوسیستم اتریوم شناخته میشود. هدف اصلی این پلتفرم، کاهش هزینههای تراکنش و افزایش سرعت پردازش آنهاست. با بهرهگیری از تکنولوژی رولآپ، آربیتروم میتواند تعداد زیادی از تراکنشها را در خارج از زنجیره اصلی پردازش کرده و نتایج نهایی را به بلاکچین اتریوم ارسال کند. این فرآیند به کاهش فشار روی شبکه اصلی و بهبود کارایی آن کمک میکند.
در روش Optimistic Rollup که آربیتروم به کار میبرد، اعتبار تراکنشها به طور پیشفرض تایید میشود. در صورت بروز اختلاف، کاربران میتوانند نسبت به آن اعتراض کنند و موضوع مورد بررسی قرار گیرد. این ویژگی به آربیتروم اجازه میدهد تا امنیت و کارایی را به صورت همزمان حفظ کند.
یکی از نکات قوت آربیتروم، سازگاری کامل آن با ماشین مجازی اتریوم (EVM) است. این سازگاری به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا به سادگی قراردادهای هوشمند خود را از شبکه اصلی به آربیتروم منتقل کنند، بدون اینکه نیازی به تغییرات عمده باشد. این موضوع تسهیلکننده فرآیند پذیرش آربیتروم برای پروژههای موجود است.
علاوهبر این، مدل کارمزدی آربیتروم به گونهای طراحی شده که هزینههای تراکنش را به طرز قابل توجهی کاهش میدهد. این صرفهجویی برای کاربران و برنامههای غیرمتمرکز (DApps) که به انجام تراکنشهای متعددی نیاز دارند، بسیار ارزشمند است.
ساختار غیرمتمرکز و امنیت بالای آربیتروم نیز از دیگر مزایای آن به شمار میآید. این پلتفرم با استفاده از الگوریتمهای پیچیده رمزنگاری و مکانیزمهای امنیتی پیشرفته، اطمینان حاصل میکند که تراکنشها به درستی و با ایمنی کامل ثبت و پردازش شوند. در نهایت، آربیتروم با ارائه گزینه کارآمد، سازگار با EVM، کاهش هزینههای تراکنش و افزایش سرعت پردازش، به یکی از بهترین انتخابها برای مقیاسپذیری اتریوم تبدیل شده است.
-
آپتیمیزم (Optimism): تمرکز بر سادگی و حاکمیت
آپتیمیزم به عنوان یکی از برجستهترین گزینههای لایه دوم در شبکه اتریوم، با هدف افزایش سرعت و کاهش هزینههای تراکنشها طراحی شده است. این پلتفرم از تکنولوژی Optimistic Rollup بهره میبرد که به پردازش تراکنشها در خارج از زنجیره اصلی کمک کرده و تنها دادههای ضروری را به بلاکچین اتریوم ارسال میکند. بدین ترتیب، بار شبکه اصلی کاهش یافته و کارایی بهبود مییابد.
در سیستم آپتیمیزم، تراکنشها به صورت پیشفرض معتبر در نظر گرفته میشوند و بدون نیاز به تایید فوری، سریعا پردازش میشوند. برای حفظ امنیت، یک دوره اعتراض وجود دارد که در آن کاربران میتوانند به صحت تراکنشها اعتراض کنند. اگر اعتراضی ثبت شود، آن تراکنش به دقت مورد بررسی قرار میگیرد. این ویژگی به آپتیمیزم اجازه میدهد که همزمان با افزایش سرعت، امنیت را نیز تامین کند.
یکی از نقاط قوت آپتیمیزم، سازگاری آن با ماشین مجازی اتریوم (EVM) است. این سازگاری به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا بدون نیاز به تغییرات عمده، قراردادهای هوشمند خود را به آسانی از شبکه اصلی به آپتیمیزم منتقل کنند. این ویژگی پذیرش این پلتفرم را برای پروژههای موجود تسهیل میکند.
مدل کارمزدی آپتیمیزم بهگونهای طراحی شده که هزینههای تراکنش را به طرز قابل توجهی کاهش دهد. این کاهش هزینه برای کاربران و برنامههای غیرمتمرکز که نیاز به انجام تراکنشهای متعدد دارند، بسیار سودمند است.
از نظر امنیت، آپتیمیزم از الگوریتمهای پیشرفته و مکانیزمهای قوی استفاده میکند تا اطمینان حاصل کند تراکنشها با دقت و ایمنی پردازش میشوند. با رعایت اصول غیرمتمرکزسازی و استفاده از تکنیکهای امنیتی مدرن، این پلتفرم اعتماد کاربران را جلب میکند.
مقایسه جامع آربیتروم و آپتیمیزم
آربیتروم و آپتیمیزم، دو پلتفرم پیشرفته در دنیای بلاکچین اتریوم هستند که تا به اینجای محتوا به آنها پرداختیم. حال میخواهیم در زمینههای مختلف به تفاوت این تکنولوژیها بپردازیم.
برای درک بهتر تفاوتها، این دو پلتفرم را در زمینههای کلیدی با هم مقایسه میکنیم.
تحلیل تفاوتهای کلیدی: آربیتروم در مقابل آپتیمیزم
۱. تفاوت در تکنولوژی و اعتبارسنجی
مهمترین تفاوت فنی این دو در مکانیزم اثبات تقلب آنهاست.
- آپتیمیزم: از یک سیستم تک مرحلهای استفاده میکند. اگر تراکنشی مشکوک باشد، کل تراکنش برای بررسی مجدد روی شبکه اصلی اتریوم (لایه یک) اجرا میشود که این کار میتواند پرهزینه باشد.
- آربیتروم: از یک سیستم چند مرحلهای و تعاملی بهره میبرد. در صورت بروز اختلاف، دو طرف در خارج از زنجیره با یکدیگر تعامل میکنند تا نقطه دقیق اختلاف را پیدا کنند و تنها آن بخش کوچک برای داوری به لایه یک ارسال میشود. این روش بسیار کارآمدتر و ارزانتر است.
۲. سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM)
- آپتیمیزم: معادل EVM است (EVM Equivalence). این یعنی ساختار آن تقریباً یک کپی از اتریوم است و توسعهدهندگان میتوانند ابزارهای خود را بدون هیچ تغییری استفاده کنند، اما این سادگی به قیمت پشتیبانی تنها از زبان Solidity تمام شده است.
- آربیتروم: سازگار با EVM است (EVM Compatibility). آربیتروم از ماشین مجازی اختصاصی خود (AVM) استفاده میکند که با EVM سازگار است. این معماری به آن اجازه میدهد تا علاوه بر Solidity، از زبانهای برنامهنویسی دیگری نیز پشتیبانی کند و انعطافپذیری بیشتری به توسعهدهندگان بدهد.
۳. مقایسه اکوسیستم، پذیرش و TVL
در این زمینه، آربیتروم با اختلاف زیادی پیشتاز است. ارزش کل قفل شده (TVL) و تعداد اپلیکیشنهای فعال در آربیتروم به مراتب بیشتر از آپتیمیزم است. این موضوع نشان میدهد که آربیتروم تا به امروز در جذب پروژهها و کاربران موفقتر عمل کرده و یک اثر شبکهای قویتر ایجاد کرده است.
۴. هزینههای تراکنش و مقیاسپذیری
هر دو شبکه هزینهها را به شدت کاهش دادهاند، اما به لطف معماری بهینهتر و بهروزرسانی Nitro، هزینههای تراکنش در آربیتروم به طور قابل توجهی پایینتر از آپتیمیزم است. از نظر تئوری، آربیتروم ظرفیت پردازش تراکنش بالاتری نیز دارد.
سخن پایانی: آربیتروم بهتر است یا آپتیمیزم؟
آربیتروم و آپتیمیزم هر دو در دنیای بلاکچین اتریوم نقش مهمی ایفا میکنند و هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند که آنها را جذاب میسازد. آربیتروم با استراتژیهای هوشمندانه در جذب توسعهدهندگان و ایجاد رابطههای قوی با جامعه، توانسته است حضوری فعال در فضای دیجیتال داشته باشد. معماری این پلتفرم به گونهای طراحی شده که از مکانیزمهای پیشرفته ضد تقلب بهرهبرداری کند و امنیت بالاتری را نسبت به رقبای خود فراهم کند.
از طرف دیگر، آپتیمیزم بر حاکمیت غیرمتمرکز و مشارکت کاربران تاکید دارد. این رویکرد میتواند به ایجاد حس تعلق و اعتماد در میان کاربران کمک کند و زمینهساز اکوسیستم بزرگتر باشد. نقشه راه مشخص و برنامهریزیشده این پلتفرم، نشاندهنده تعهد آن به رشد و بهبود مداوم است.
با بهروزرسانی Bedrock، آپتیمیزم به قابلیتهای جدیدی دست مییابد که میتواند سرعت و مقیاسپذیری خود را به طرز قابل توجهی ارتقا دهد. این تحولات به رقابت میان این دو پلتفرم دامن میزند. در نهایت، انتخاب بین آربیتروم و آپتیمیزم به نیازها و ترجیحات شخصی کاربران بستگی دارد؛ زیرا هر کدام میتوانند تجربیات متفاوت و ارزشمندی را ارائه دهند.
🔗حالا که با تفاوتهای کلیدی آربیتروم و آپتیمیزم آشنا شدید، میتوانید هر دو توکن ARB و OP را به راحتی، با بهترین قیمت و کمترین کارمزد در صرافی اکسیر خریداری کنید.
مشاهده قیمت و خرید آربیتروم (ARB) مشاهده قیمت و خرید آپتیمیزم (OP)
نظرات کاربران