تصور کنید در صرافی قصد دارید بیت کوین خود را به کیف پولتان منتقل کنید. در مرحله انتخاب شبکه، با لیستی از گزینهها مانند BTC, BEP20, ERC20 روبرو میشوید و میدانید یک کلیک اشتباه میتواند به معنای از دست رفتن همیشگی سرمایه شما باشد. این سناریوی پراسترس، دغدغه بسیاری از کاربران ارز دیجیتال است.
خبر خوب این است که پاسخ، بسیار ساده است. در این راهنمای کامل از صرافی اکسیر، به شما نشان میدهیم که کدام شبکه را انتخاب کنید و چرا انتخابهای دیگر میتوانند خطرناک باشند.
شبکه مناسب برای انتقال بیت کوین
این مهمترین قانونی است که باید به خاطر بسپارید:
برای انتقال بیتکوین (BTC) به کیف پول شخصی یا یک صرافی دیگر، همیشه و فقط باید از شبکه اصلی آن یعنی “Bitcoin” (که گاهی با نماد BTC نمایش داده میشود) استفاده کنید.
انتخاب هر شبکه دیگری به این معناست که شما در حال انتقال “بیتکوین واقعی” نیستید و اگر مقصد شما از آن شبکه پشتیبانی نکند، دارایی شما از دست خواهد رفت.
پس شبکههای دیگر (BEP20, ERC20) چه هستند؟
چرا صرافیها این گزینهها را ارائه میدهند؟ این شبکهها، “بیتکوینهای بستهبندی شده” (Wrapped Bitcoin) را منتقل میکنند، نه خود بیتکوین را.
- یک مثال ساده: “بیتکوین بستهبندی شده” را مانند یک “رسید” یا “ژتون” در نظر بگیرید که معادل یک بیتکوین است اما روی یک بلاکچین دیگر (مانند بایننس اسمارت چین یا اتریوم) وجود دارد.
- BTCB (BEP20): رسیدی از بیتکوین روی شبکه بایننس اسمارت چین.
- WBTC (ERC20): رسیدی از بیتکوین روی شبکه اتریوم.
این رسیدها برای استفاده در برنامههای غیرمتمرکز (DeFi) روی آن شبکهها کاربرد دارند، اما خود بیتکوین نیستند. اکثر کیف پولهای بیتکوین، این رسیدها را نمیشناسند.
برای انتقال ایمن و صحیح بیت کوین (BTC)، باید از خود شبکه بیت کوین استفاده کنید. این بدان معناست که هنگام برداشت یا ارسال بیت کوین از یک صرافی یا کیف پول، شبکه بیت کوین را به عنوان شبکه انتقال انتخاب کنید. استفاده از هر شبکه دیگری (مانند Binance Chain، Binance Smart Chain یا شبکههای مبتنی بر اتریوم) برای انتقال بیت کوین، در واقع انتقال بیت کوین واقعی روی بلاکچین بیت کوین نیست و اگر کیف پول گیرنده از آن شبکه پشتیبانی نکند، ممکن است منجر به از دست دادن وجه شود.
راهنمای گام به گام انتقال امن بیت کوین
- بررسی کیف پول مقصد: ابتدا مطمئن شوید کیف پول یا صرافی که میخواهید به آن بیتکوین واریز کنید، از شبکه اصلی Bitcoin پشتیبانی میکند. (تمام کیف پولهای معتبر بیتکوین این کار را انجام میدهند).
- کپی کردن آدرس مقصد: آدرس واریز بیت کوین خود را از کیف پول مقصد کپی کنید. آدرسهای بیتکوین معمولاً با
1،3یاbc1شروع میشوند. - شروع فرآیند برداشت در مبدأ: در صرافی یا کیف پول مبدأ، به بخش برداشت (Withdraw) رفته و ارز Bitcoin (BTC) را انتخاب کنید.
- وارد کردن آدرس و مقدار: آدرس مقصد را جایگذاری کرده و مقدار بیتکوین برای انتقال را مشخص کنید.
- انتخاب شبکه (مهمترین مرحله): در منوی “شبکه انتقال” (Transfer Network)، گزینه “Bitcoin” یا “BTC” را انتخاب کنید.
- انجام تراکنش تستی (بسیار مهم): اگر برای اولین بار به یک آدرس جدید یا مبلغ بالایی را منتقل میکنید، ابتدا یک مقدار بسیار کم (مثلاً چند دلار) را به عنوان تست ارسال کنید. پس از اطمینان از دریافت آن در مقصد، کل مبلغ را منتقل کنید.
چرا کارمزد انتقال بیت کوین گاهی گران است؟

ازدحام شبکه بیت کوین به دلیل رقابت برای فضای محدود بلوک، هزینه تراکنشها را به طور قابل توجهی افزایش میدهد برای مثال اندازه بلوک محدود، بلوکهای بیت کوین حداکثر اندازهای حدود 1 مگابایت دارند که تعداد تراکنشهای قابل تأیید در هر بلوک را محدود میکند و هنگامی که حجم تراکنشها از این ظرفیت فراتر میرود، یک انباشت در ممپول (صف تراکنشهای تأیید نشده) تشکیل میشود. همچنین، ماینرها تراکنشهایی را که هزینه بالاتری برای هر بایت ارائه میدهند، در اولویت قرار میدهند.
در طول ازدحام، کاربران با افزودن هزینههای بالاتر برای دریافت تأییدهای سریعتر رقابت میکنند و باعث میشوند میانگین هزینهها به شدت افزایش یابد. به عنوان مثال، در طول ازدحام شدید در اواسط سال 2024، هزینهها به 50 تا 52 دلار برای هر تراکنش افزایش یافت.
بهعلاوه، تراکنشهای با کارمزد کمتر ممکن است برای مدت طولانی تأیید نشده باقی بمانند زیرا ماینرها تراکنشهای سودآورتر را انتخاب میکنند و این امر منجر به تأخیر و ناامیدی کاربر میشود. درواقع، افزایش حجم تراکنشها در طول نوسانات بازار، محدودیتهای اندازه بلوک و رفتار کاربر (پیشنهاد کارمزد بالاتر برای اولویت) همگی در این امر نقش دارند.
علاوه بر این، رویدادهای اخیر مانند نصف شدن پاداش بیتکوین و افزایش تراکنشهای بزرگ ثبت دادهها (Ordinals، Runes) باعث تشدید ازدحام و کارمزدها شدهاند. همچنین، کارمزدهای بالاتر هزینه ارسال بیتکوین را افزایش میدهند و تأییدهای کندتر میتوانند کاربران را منصرف کنند. ابزارهای تخمین کارمزد و زمانبندی تراکنشها در طول ازدحام کم میتوانند به کاهش هزینهها کمک کنند. دراننها، تراکم شبکه بیتکوین باعث افزایش کارمزد تراکنشها و تأخیر در تأییدها میشود زیرا کاربران برای فضای محدود بلوک رقابت میکنند و ماینرها تراکنشهای با کارمزد بالاتر را در اولویت قرار میدهند. این پویایی یک بدهبستان اساسی در طراحی بیتکوین بین امنیت، عدم تمرکز و توان عملیاتی تراکنش است.
بهترین شیوهها برای انتقال امن بیت کوین

یکی از روشهای انتقال امن بیت کوین، استفاده از یک کیف پول بیت کوین امن است، ترجیحاً یک کیف پول سختافزاری یا یک کیف پول نرمافزاری معتبر با ویژگیهای امنیتی قوی استفاده کنید، کیف پولهای سختافزاری محافظت عالی در برابر تهدیدات آنلاین ارائه میدهند. مورد دیگراحراز هویت دو مرحلهای (2FA) است، آن را در کیف پول خود فعال کرده و با استفاده از برنامههایی مانند Google Authenticator یا Authy حسابهای خود را مبادله کنید و به دلیل خطرات تعویض سیم کارت، از 2FA مبتنی بر پیامک خودداری کنید.
همچنین، کلیدهای خصوصی و عبارات بازیابی خود را خصوصی و آفلاین نگه دارید. آنها را به صورت فیزیکی روی کاغذ و در مکانهای امن و ضد حریق ذخیره کنید و هرگز کلیدهای خصوصی خود را با کسی به اشتراک نگذارید. بهعلاوه، آدرسهای گیرنده را با دقت بررسی کنید. برای جلوگیری از خطا، از کپی-پیست یا اسکن کد QR استفاده کرده و بررسی کنید که آدرس با گیرنده مورد نظر مطابقت دارد چراکه اشتباهات در شبکه بیتکوین برگشتناپذیر هستند.
- قبل از ارسال، جزئیات تراکنش را تأیید کنید: سازگاری مبلغ، شبکه و کیف پول را بررسی کنید. قبل از انتقال مبالغ زیاد، ابتدا یک تراکنش آزمایشی کوچک ارسال کنید تا مطمئن شوید همه چیز درست است.
- دستگاهها و نرمافزارهای خود را بهروز نگه دارید: برای محافظت در برابر آسیبپذیریها، مرتباً سیستم عامل، نرمافزار کیف پول و آنتیویروس خود را بهروزرسانی کنید.
- برای نگهداری طولانیمدت از ذخیرهسازی آفلاین یا سرد استفاده کنید: بخش عمدهای از بیتکوین خود را در کیف پولهایی که به اینترنت متصل نیستند نگه دارید تا خطر هک را به حداقل برسانید.
- از اشتراکگذاری بیش از حد در مورد داراییهای بیتکوین خود در رسانههای اجتماعی خودداری کنید: تا خطر حملات هدفمند را کاهش دهید.
- هنگام کار با کلیدهای خصوصی یا امضای تراکنشها، در یک محیط محاسباتی امن کار کنید: در حالت ایدهآل روی یک سیستم اختصاصی و تمیز که در حین عملیات حساس از اینترنت جدا شده است.
- کیف پول خود را رمزگذاری کنید و از رمزهای عبور قوی و منحصر به فرد: برای امنیت بیشتر از یک لایه امنیتی اضافی استفاده کنید.
با اعمال دقیق این شیوهها، خطر سرقت، گم شدن یا خطاها هنگام انتقال بیت کوین را به میزان قابل توجهی کاهش میدهید. به یاد داشته باشید، تراکنشهای بیت کوین برگشتناپذیر هستند، بنابراین احتیاط و تأیید در هر مرحله ضروری است.
تأثیر انتخاب شبکه بر سرعت تراکنش
انتخاب شبکه به دلیل چندین عامل ذاتی در طراحی هر شبکه بلاکچین و شرایط فعلی، به طور قابل توجهی بر سرعت تراکنشهای بیتکوین تأثیر میگذارد. برای مثال زمان بلاک بیتکوین حدود 10 دقیقه است، به این معنی که بلاکهای جدید (و در نتیجه تأیید تراکنشها) تقریباً هر 10 دقیقه رخ میدهند، که سرعت را در مقایسه با شبکههایی با زمان بلاک کوتاهتر محدود میکند. همچنین، حجم بالای تراکنشها باعث تراکم شده و منجر به زمان انتظار طولانیتر برای تأییدها و هزینههای بالاتر برای اولویتبندی تراکنشها میشود و بیتکوین اغلب در زمان اوج استفاده دچار تراکم میشود.
بیت کوین از اثبات کار (PoW) استفاده میکند که در مقایسه با روشهای اجماع سریعتر مانند اثبات سهام (PoS) منابع زیادی مصرف میکند و کندتر است و بر توان عملیاتی تراکنش تأثیر میگذارد. بهعلاوه، پرداخت کارمزد بالاتر، ماینرها را تشویق میکند تا تراکنش شما را در اولویت قرار داده و زمان تأیید را در زمان ازدحام افزایش دهند. همچنین، گرههای توزیعشده خوب و زیرساخت قوی اینترنت، تأخیر را کاهش داده و سرعت را بهبود میبخشند و عوامل جغرافیایی و فنی میتوانند باعث تأخیر شوند. برای دستیابی به انتقال سریعتر بیت کوین، کاربران میتوانند:
- برای اولویتبندی پردازش، کارمزد تراکنشهای بالاتری را پرداخت کنند.
- برای پرداختهای فوری از راهحلهای خارج از زنجیره مانند شبکه لایتنینگ استفاده کنند.
- از زمانهای اوج تراکم اجتناب کنید (مثلاً آخر هفتهها یا صبحهای زود ممکن است سریعتر باشند).
انتخاب شبکهها یا بلاکچینهای جایگزین با زمان بلوک کوتاهتر و مکانیسمهای اجماع متفاوت میتواند سرعت تراکنشهای سریعتری را به همراه داشته باشد، اما ممکن است نشاندهنده انتقال واقعی بیت کوین در بلاکچین بیت کوین نباشد. بنابراین، انتخاب شبکه مستقیماً از طریق این عوامل فنی و عملیاتی بر سرعت تراکنش تأثیر میگذارد.
انتخاب بین گزینههای انتقال متمرکز و غیرمتمرکز
هنگام انتخاب بین گزینههای انتقال متمرکز و غیرمتمرکز برای ارزهای رمزنگاریشده مانند بیتکوین، تصمیم به بدهبستانهایی شامل کنترل، امنیت، راحتی و تخصص کاربر بستگی دارد. در انتقالهای متمرکز (به عنوان مثال، صرافیها و کیف پولهای متمرکز) داراییهای شما توسط یک مرجع مرکزی (صرافی یا ارائهدهنده خدمات) نگهداری و مدیریت میشوند که از طرف شما، حضانت و پردازش تراکنشها را انجام میدهد. از مزایای آن میتوان به:
رابطهای کاربرپسند و ورود آسانتر، مناسب برای مبتدیان. پردازش سریعتر تراکنشها و نقدینگی بالاتر. پشتیبانی از تبدیلهای فیات به کریپتو و روشهای پرداخت چندگانه و خدمات پشتیبانی مشتری و حل اختلاف اشاره کرد. معایب آن نیز عبارتند از:
- شما کلیدهای خصوصی خود را در اختیار ندارید، بنابراین باید به امنیت ارائهدهنده اعتماد کنید.
- نقاط شکست متمرکز، آسیبپذیری در برابر هک، سانسور یا اقدامات نظارتی را افزایش میدهد.
- به خطر افتادن احتمالی حریم خصوصی به دلیل الزامات KYC و جمعآوری دادهها.

در انتقالهای غیرمتمرکز (مثلاً صرافیها و کیفپولهای غیرمتمرکز) شما کنترل کامل کلیدهای خصوصی و داراییهای خود را حفظ میکنید و مستقیماً و بدون واسطه روی پروتکلهای بلاکچین تراکنش انجام میدهید؛ که امنیت بیشتر و مقاومت در برابر سانسور یا نقاط شکست واحد، حریم خصوصی بیشتر، اغلب نیازی به KYC یا دادههای شخصی ندارد، شفافیت از طریق قراردادهای هوشمند و تأیید بلاکچین از مزایای آن هستند، از معایب آن نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تجربه کاربری پیچیدهتر که نیاز به دانش فنی دارد.
- معمولاً محدود به معاملات کریپتو به کریپتو است؛ دسترسی مستقیم به فیات وجود ندارد.
- آسیبپذیریهای بالقوه در قراردادهای هوشمند و اتکا به رویههای امنیتی کاربر.
- نقدینگی کمتر و سرعت تراکنشهای کندتر در مقایسه با سیستمهای متمرکز.
چکلیست امنیتی برای هر انتقال بیت کوین
- ☐ آیا شبکه را “Bitcoin” انتخاب کردهام؟
- ☐ آیا آدرس کیف پول مقصد را حرف به حرف بررسی کردهام؟
- ☐ آیا از یک اینترنت و دستگاه امن برای انتقال استفاده میکنم؟
- ☐ آیا عبارت بازیابی (Seed Phrase) کیف پولم در مکانی امن و آفلاین است؟
سوالات متداول
۱. اگر شبکه را اشتباه انتخاب کنم (مثلاً BEP20) چه میشود؟
در بهترین حالت، اگر صرافی مبدأ و مقصد هر دو از آن شبکه پشتیبانی کنند، شما یک توکن بستهبندی شده (BTCB) دریافت خواهید کرد. اما اگر کیف پول مقصد شما (مثلاً یک کیف پول سختافزاری) آن را نشناسد، دارایی شما به احتمال زیاد برای همیشه از دست میرود و بازیابی آن تقریباً غیرممکن است.
۲. شبکه لایتنینگ (Lightning) چیست؟
شبکه لایتنینگ یک راهحل لایه دوم برای بیتکوین است که امکان انجام تراکنشهای آنی و تقریباً رایگان را فراهم میکند. این شبکه برای پرداختهای خرد و روزمره ایدهآل است، اما هنوز تمام کیف پولها و صرافیها از آن پشتیبانی نمیکنند.
۳. چگونه کارمزد انتقال بیت کوین را کاهش دهم؟
در زمانهای خلوتتر تراکنش کنید: معمولاً در آخر هفتهها شبکه خلوتتر و کارمزدها کمتر است.
از صرافیهایی استفاده کنید که کارمزد را بهینه میکنند: برخی صرافیها از تکنیکهایی برای کاهش کارمزد استفاده میکنند.
برای پرداختهای کوچک از لایتنینگ استفاده کنید: اگر مقصد شما از آن پشتیبانی میکند.
سخن پایانی
انتخاب شبکه انتقال بیتکوین یک قانون ساده اما حیاتی دارد: همیشه از شبکه اصلی بیت کوین استفاده کنید. اگرچه شبکههای جایگزین ممکن است با وعده سرعت بیشتر یا کارمزد کمتر شما را وسوسه کنند، اما آنها “بیتکوین واقعی” را منتقل نمیکنند و ریسک از دست دادن سرمایه را به همراه دارند. با رعایت نکات ساده و چکلیست امنیتی ارائهشده در این راهنما، میتوانید با اطمینان کامل و بدون هیچ نگرانی، دارایی بیتکوین خود را در بلاکچین امن و غیرمتمرکز آن جابجا کنید.
نظرات کاربران