ایردراپهای ارز دیجیتال (Airdrops) از یک تاکتیک بازاریابی ساده به رویدادهایی چند میلیارد دلاری تبدیل شدهاند که میتوانند مسیر یک پروژه و ثروت کاربران اولیه آن را به طور کامل تغییر دهند. این توزیع توکنهای رایگان، نه تنها به کاربران وفادار پاداش میدهد، بلکه به طور استراتژیک باعث تمرکززدایی در حاکمیت و ایجاد یک جامعه فعال میشود.
در این مقاله، به بررسی بزرگترین و تاثیرگذارترین ایردراپهای تاریخ کریپتو میپردازیم که میلیاردها دلار ارزش را بین پذیرندگان اولیه توزیع کردند و چشمانداز امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و NFT را برای همیشه تغییر دادند.
بزرگترین ایردراپهای تاریخ (بر اساس ارزش در اوج قیمت)
| رتبه | نام پروژه | نماد | ارزش تخمینی ایردراپ (در اوج) | تاریخ |
| ۱ | یونیسواپ (Uniswap) | UNI | ~ ۶.۴۳ میلیارد دلار | سپتامبر ۲۰۲۰ |
| ۲ | ایپکوین (Apecoin) | APE | ~ ۳.۵۴ میلیارد دلار | مارس ۲۰۲۲ |
| ۳ | استارکنت (Starknet) | STRK | ~ ۳.۰۹ میلیارد دلار | فوریه ۲۰۲۴ |
| ۴ | ناتکوین (Notcoin) | NOT | ~ ۲.۲۷ میلیارد دلار | می ۲۰۲۴ |
| ۵ | دیوایدیاکس (dYdX) | DYDX | ~ ۲.۰ میلیارد دلار | سپتامبر ۲۰۲۱ |
| ۶ | ژوپیتر (Jupiter) | JUP | ~ ۲.۰ میلیارد دلار | ژانویه ۲۰۲۴ |
| ۷ | آربیتروم (Arbitrum) | ARB | ~ ۱.۹۷ میلیارد دلار | مارس ۲۰۲۳ |
بررسی عمیق ۵ ایردراپ تاریخی و تاثیرگذار
تاریخچه ایردراپهای ارزهای دیجیتال با چندین رویداد برجسته مشخص شده است که میلیاردها دلار توکن را بین پذیرندگان اولیه، کاربران و حامیان پروژههای مختلف بلاکچین توزیع کردهاند. بزرگترین ایردراپ ثبت شده، توزیع توکن UNI توسط Uniswap در سپتامبر 2020 است که تقریباً 6.43 میلیارد دلار توکن به جامعه خود تحویل داد و باعث افزایش مشارکت در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) شد.
پس از Uniswap، Apecoin و dYdX به ترتیب ایردراپهایی به ارزش 3.54 میلیارد دلار و 2 میلیارد دلار را اجرا کردند و به دارندگان NFT و کاربران فعال صرافیهای غیرمتمرکز پاداش دادند. ایردراپ Arbitrum در سال 2023 نزدیک به 2 میلیارد دلار توکن حاکمیتی توزیع کرد که اهمیت روزافزون مشوقهای جامعه مبتنی بر توکن را در اکوسیستم کریپتو برجستهتر میکند. این ایردراپها در کنار هم، نحوه ایجاد انگیزه در پذیرش، حاکمیت و رشد اکوسیستم توسط پروژهها را در چشمانداز مالی دیجیتال که به سرعت در حال تحول است، بازتعریف کردهاند.
۱. یونیسواپ (Uniswap) – پادشاه ایردراپها

یکی از بزرگترین ایردراپهای ارز دیجیتال در تاریخ از نظر ارزش، ایردراپ یونی سواپ (UNI) در سپتامبر ۲۰۲۰ بود. این ایردراپ توکنهای UNI را در مجموع تقریباً ۶.۴۳ میلیارد دلار در اوج ارزش توزیع و آن را به بزرگترین ایردراپ تاریخ در آن زمان تبدیل کرد. هر کسی که قبل از ۱ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۰۰ بامداد به وقت جهانی، با پروتکل یونیسواپ (نسخه ۱ یا ۲) تعامل داشته باشد، واجد شرایط بود. این شامل کاربرانی میشد که در قراردادهای یونیسواپ معامله میکردند، نقدینگی ارائه میدادند یا حتی تراکنشهای ناموفق ارسال میکردند. تقریباً ۱۲۰۰۰ آدرس که فقط تراکنشهای ناموفق ارسال میکردند نیز میتوانستند توکن دریافت کنند. همچنین، هر آدرس واجد شرایطی که قرارداد یونیسواپ را فراخوانی میکرد، میتوانست ۴۰۰ توکن UNI دریافت کند و بخش بزرگی، حدود ۴۹ میلیون توکن UNI، به ارائه دهندگان نقدینگی تاریخی اختصاص داده شد که بر اساس مدت و میزان نقدینگی ارائه شده از زمان استقرار Uniswap v1 توزیع شدند. علاوه بر این، کاربرانی که در زمان snapshot توکنهای SOCKS (توکنهای کالایی Uniswap) را بازخرید یا نگهداری میکردند، میتوانستند هر کدام ۱۰۰۰ توکن UNI دریافت کنند.
فرآیند درخواست به این صورت بود که کاربران واجد شرایط، کیف پولهای اتریوم خود را به برنامه رسمی Uniswap متصل کردند، پنجرهای با عنوان “UNI رسیده است” مشاهده کردند، سپس با تأیید یک تراکنش در شبکه اتریوم، بیش از ۴۰۰ توکن UNI خود را مطالبه کردند. درواقع، این ایردراپ به عنوان یک حرکت انقلابی تلقی شد که به پذیرندگان اولیه و ارائه دهندگان نقدینگی پاداش میداد و باعث افزایش توکنهای حاکمیتی امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) شد. در اوج خود، قیمت توکن UNI به حدود ۴۲.۸۸ دلار برای هر توکن رسید و ۴۰۰ توکن دریافتکنندگان ایردراپ در مجموع تقریباً ۶.۴۳ میلیارد دلار ارزش داشت. این ایردراپ فقط یک هدیه نبود، بلکه یک رویداد استراتژیک برای ایجاد جامعه بود که قدرت حاکمیتی را به کاربران توزیع کرد و مشارکت گستردهتر در اکوسیستم Uniswap را تشویق کرد. این ایردراپ به طور گسترده به دلیل محبوبیت مدل توکن حاکمیتی DeFi شناخته میشود.
۲. ایپکوین (Apecoin) – پیوند NFT و توکن

یکی دیگر از بزرگترین ایردراپهای ارز دیجیتال در تاریخ بر اساس ارزش، ایردراپ Apecoin (APE) در ۱۷ مارس ۲۰۲۲ بود. این ایردراپ تقریباً ۳.۵۴ میلیارد دلار توکن APE را با قیمت اوج خود در حدود ۲۳.۶۳ دلار برای هر توکن توزیع کرد و آن را به دومین ایردراپ بزرگ پس از UNI از Uniswap تبدیل کرد. این ایردراپ در درجه اول به صاحبان NFT های اکوسیستم Yuga Labs، به ویژه دارندگان Bored Ape Yacht Club (BAYC) و Mutant Ape Yacht Club (MAYC) پاداش داد. صاحبان این NFT ها میتوانستند بر اساس داراییهای خود، توکنهای APE را مطالبه کنند، به طوری که دارندگان BAYC حدود ۱۰۹۵۰ توکن APE به ارزش حدود ۲۵۸،۷۳۷ دلار در قیمت اوج دریافت میکردند.
با دریافت و فروش اختیاری این توکنها، گیرندگان میتوانند بهطور مؤثر یک NFT رایگان Bored Ape (که قیمت پایه متوسط آن قبل از ایردراپ حدود ۲۰۰,۰۹۹ دلار بود) دریافت کنند و ارزش پیشنهادی مالکیت چنین NFTهایی را افزایش دهند. درواقع، این ایردراپ با هدف ایجاد انگیزه برای مشارکت بیشتر در اکوسیستم ApeCoin و گسترش جامعه آن، با بهرهگیری از پایگاه قوی دارندگان NFT برای راهاندازی فعالیت شبکه و نقدینگی توکن انجام شد و تقریباً 15٪ از کل عرضه توکن APE به طور خاص برای دارندگان NFT در این ایردراپ اختصاص داده شد که نشاندهنده ادغام نزدیک بین اکوسیستمهای NFT و توکن است. این ایردراپ به طور قابل توجهی مشارکت جامعه و حجم معاملات در ApeCoin را افزایش داد و از جایگاه آن به عنوان یک توکن حاکمیتی در اکوسیستم Yuga Labs حمایت و به رشد گستردهتر شبکه غیرمتمرکز کمک کرد.
۳. دیوایدیاکس (dYdX) – پاداش به معاملهگران فعال
ایردراپ dYdX (DYDX) در سپتامبر ۲۰۲۱ از دیگر بزرگترین ایردراپهای ارز دیجیتال در تاریخ بر اساس ارزش بود. این ایردراپ حدود ۲ میلیارد دلار توکن DYDX را با بالاترین قیمت خود، حدود ۲۷ دلار برای هر توکن، توزیع و آن را به سومین ایردراپ بزرگ تاریخ تبدیل کرد. کاربران اولیهای که قبل از تاریخ ایردراپ، در صرافی مشتقات غیرمتمرکز dYdX معامله و یا قرض گرفته بودند، واجد شرایط بودند.
مبلغ توزیع متناسب با حجم معاملات و سطح مشارکت هر کاربر بود. همه توکنها نیز بلافاصله قابل مطالبه نبودند. این ایردراپ شامل برنامه واگذاری بود که تا پنج سال طول میکشید، بخشی از توکنها در ابتدا آزاد میشدند و بقیه به تدریج آزاد میشدند، مکانیزمی که برای کاهش فشار فروش و ترویج تعامل بلندمدت طراحی شده بود و کاربران واجد شرایط، کیف پولهای خود را به پلتفرم dYdX یا کیف پولهای رمزنگاری پشتیبانیشده مانند MetaMask متصل میکردند تا توکنهای اختصاصیافته خود را طبق دستورالعملهای خاص مطالبه کنند.
همچنین، توکن DYDX به عنوان یک توکن نظارتی برای DAO جامعه dYdX عمل میکند و به دارندگان آن قدرت رأی در تصمیمات پروتکل میدهد. این ایردراپ به طور قابل توجهی باعث افزایش پذیرش پلتفرم مشتقات غیرمتمرکز dYdX شد که از فناوری مقیاسپذیری لایه ۲ (StarkWare) برای تراکنشهای سریع و کمهزینه استفاده میکند. اندکی پس از ایردراپ، قیمت توکن DYDX در اواخر سپتامبر ۲۰۲۱ به بالاترین حد روزانه خود یعنی حدود ۲۷.۸۶ دلار رسید، هرچند بعداً نوسانات بازار را تجربه کرد. این ایردراپ بزرگ به dYdX کمک کرد تا پایگاه کاربران و حجم معاملات خود را افزایش دهد و جایگاه خود را به عنوان یک پلتفرم پیشرو در مشتقات غیرمتمرکز تثبیت کند.
۴. آربیتروم (Arbitrum) – غول لایه دو

آربیتروم (ARB) Arbitrum یکی دیگر از ایردراپهای ارز دیجیتال در تاریخ بر اساس ارزش بود که در ۲۳ مارس ۲۰۲۳ رخ داد و تقریباً ۱.۹۷ میلیارد دلار توکن ARB را با بالاترین قیمت خود (ATH) حدود ۱.۶۹ دلار برای هر توکن توزیع کرد. این امر آن را به بزرگترین ایردراپ ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۳ و چهارمین ایردراپ بزرگ تاریخی از نظر ارزش تبدیل کرد. آربیتروم یک راهکار مقیاسپذیری لایه ۲ اتریوم است که از فناوری Optimistic Rollup برای افزایش توان عملیاتی تراکنشهای اتریوم و کاهش کارمزدها استفاده میکند. توکن ARB به عنوان توکن حاکمیتی اکوسیستم آربیتروم عمل میکند و به دارندگان آن حق رأی در تصمیمات پروتکل را میدهد. این ایردراپ به کاربران اولیهای که با شبکه آربیتروم تعامل داشتند، از جمله کسانی که داراییها را به آربیتروم منتقل کردند، در حاکمیت شرکت و از پلتفرم لایه ۲ استفاده کردند، پاداش داد.
علاوهبر این، توکنها نه تنها به افراد، بلکه به DAO های ساخته شده بر روی Arbitrum نیز توزیع شدند. نکته قابل توجه این است که بیش از 112 میلیون توکن ARB به 137 DAO اختصاص داده شد. همچنین، بیش از ۶۲۵۰۰۰ کیف پول واجد شرایط بودند که حدود ۴۴۵۰۰۰ کیف پول به صورت جداگانه کمتر از ۲۰۰۰ توکن ARB دریافت کردند که این ایردراپ باعث تعامل قابل توجه جامعه و رشد اکوسیستم شد. توکن ARB با افزایش قیمت به بالاترین حد خود یعنی حدود ۴.۰۰ دلار در روز ایردراپ عرضه شد و بعداً با تعدیل بازار در حدود ۰.۸۰ دلار تثبیت شد.
این اعلامیه و ایردراپ، ارزش کل قفل شده (TVL) اکوسیستم را به میزان قابل توجهی افزایش داد، که از ۱.۴۹ میلیارد دلار در آغاز سال ۲۰۲۳ به اوج ۳.۶۸ میلیارد دلار تا ماه مه ۲۰۲۳ رسید. درانتها، این ایردراپ، رهبری آربیتروم را در مقیاسپذیری لایه ۲ اتریوم تقویت کرد و به طور قابل توجهی از ایردراپهای رقبایی مانند آپتیمیسم (که ۶۷۰ میلیون دلار توکن توزیع کرده بود) پیشی گرفت. همچنین، پذیرش گستردهتر توسعهدهندگان و کاربران را تشویق کرد و به آربیتروم کمک کرد تا جایگاه خود را به عنوان یک راهحل کلیدی مقیاسپذیری اتریوم تثبیت کند. ایردراپ ARB به دلیل اندازه، پایگاه دریافتکنندگان گسترده و نقش استراتژیکش در غیرمتمرکزسازی مدیریت یک شبکه بزرگ بلاکچین لایه ۲، برجسته است و آن را به یک رویداد برجسته در ایردراپهای ارزهای دیجیتال تبدیل میکند.
۵. ناتکوین (Notcoin) – قدرت بازی و تلگرام
ایردراپ نات کوین در می 2024 رخ داد و تقریبا 2.27 میلیارد دلار توکن در این ایردراپ توزیع شد. ناتکوین ثابت کرد که یک بازی ساده و ویروسی در یک پلتفرم اجتماعی فراگیر (تلگرام) میتواند میلیونها کاربر را جذب کرده و یکی از بزرگترین ایردراپهای تاریخ را از نظر تعداد دریافتکنندگان رقم بزند. میلیونها کاربری که در بازی ساده “کلیک کردن” ناتکوین در بستر پیامرسان تلگرام شرکت کرده بودند واجد شرایط دریافت این ایردراپ شدند.
-
سایر ایردراپهای قابل توجه میلیارد دلاری عبارتند از:
استارکنت (STRK): حدود ۳.۰۹ میلیارد دلار
پدگی پنگوئنها (PENGU): حدود ۳.۰۶ میلیارد دلار
ژوپیتر (JUP): حدود ۲ میلیارد دلار
علاوه بر این، رکورد جدیدتری توسط توکن HYPE شرکت Hyperliquid ثبت شد که طبق گزارشها تا اوایل سال 2025، ایردراپی به ارزش بیش از 7.5 میلیارد دلار ارائه داد و از رکورد قبلی Uniswap پیشی گرفت. این ایردراپ، یک مدل توزیع غیرمتمرکز را با افزایش شدید قیمت توکن از 2 دلار به بیش از 22 دلار در عرض چند ماه ترکیب کرد. درانتها، بزرگترین ایردراپهای تاریخی در ارزهای دیجیتال، از حدود 2 میلیارد دلار تا 7.5 میلیارد دلار ارزش توزیع توکن متغیر بودهاند و ایردراپ Uniswap در سال 2020، تا زمان توزیع Hyperliquid در سالهای 2024-2025، رتبه برتر قبلی را در اختیار داشت.
تحلیل: چرا پروژهها ایردراپ برگزار میکنند؟
ایردراپها فقط “پول رایگان” نیستند، بلکه ابزارهای استراتژیک و قدرتمندی برای دستیابی به اهداف زیر هستند:
- توزیع غیرمتمرکز (Decentralization): توزیع توکنهای حاکمیتی بین هزاران کاربر واقعی، از تمرکز قدرت در دست تیم و سرمایهگذاران اولیه جلوگیری میکند.
- بازاریابی و جذب کاربر (Marketing): هیچ چیز مانند وعده توکن رایگان نمیتواند کاربران را به استفاده و تست یک پلتفرم جدید ترغیب کند.
- پاداش به کاربران اولیه: قدردانی از کسانی که در مراحل اولیه و پرریسک، یک پروژه را حمایت و آزمایش کردهاند.
- ایجاد جامعه (Community Building): با دادن سهمی از مالکیت به کاربران، آنها از یک “کاربر ساده” به “عضو جامعه” و “ذینفع” تبدیل میشوند.
چگونه برای ایردراپهای احتمالی آینده آماده شویم؟
اگرچه هیچ تضمینی برای دریافت ایردراپ وجود ندارد، اما با دنبال کردن این روندها میتوانید شانس خود را افزایش دهید:
- با پروتکلهای جدید و بدون توکن تعامل کنید: به دنبال پروژههای معتبر (مانند لایه ۲ های جدید، صرافیهای غیرمتمرکز نوپا، پلتفرمهای وامدهی) باشید که هنوز توکن خود را راهاندازی نکردهاند.
- یک کاربر واقعی باشید: دیگر فقط یک تراکنش کافی نیست. از پلهای (Bridges) شبکه استفاده کنید، در پلتفرمهای مختلف آن معامله (Swap) انجام دهید، NFT مینت کنید و در رایگیریهای حاکمیتی (در صورت وجود) شرکت کنید.
- تامین نقدینگی و استیکینگ: مشارکت در امنیت و نقدینگی شبکه اغلب یکی از معیارهای اصلی است.
- صبور باشید: فرآیند شناسایی و توزیع ایردراپ ممکن است ماهها یا حتی سالها طول بکشد.
سخن پایانی
بزرگترین ایردراپهای ارز دیجیتال در تاریخ، نه تنها میلیاردها دلار توکن توزیع کردهاند، بلکه با ایجاد انگیزه برای پذیرش زودهنگام، پاداش دادن به کاربران وفادار و ترویج حاکمیت غیرمتمرکز، اکوسیستم کریپتو را نیز اساساً تغییر شکل دادهاند. از ایردراپ پیشگامانه ۶.۴۳ میلیارد دلاری توکن UNI در Uniswap در سال ۲۰۲۰ که مشارکت گسترده DeFi را برانگیخت، تا پاداش چند میلیارد دلاری Apecoin که NFTها را به توکنهای حاکمیتی متصل و ایردراپ واگذاری استراتژیک dYdX که معاملات مشتقات غیرمتمرکز را تقویت کرد، این رویدادهای برجسته، قدرت ایردراپها را در پیشبرد رشد شبکه و تعامل جامعه نشان میدهند.
غولهای جدیدتر مانند ایردراپ ۱.۹۷ میلیارد دلاری Arbitrum این روند را ادامه دادهاند و مقیاسپذیری و حاکمیت لایه ۲ را تقویت کردهاند. در مجموع، این ایردراپهای تاریخی تأکید میکنند که چگونه توزیع توکن میتواند نوآوری، تمرکززدایی و توانمندسازی کاربران را در چشمانداز بلاکچین که به سرعت در حال تحول است، تسریع کند و پیشینههایی را برای پروژههای آینده برای ایجاد اکوسیستمهای پویا و فعال از طریق تخصیصهای استراتژیک توکن ایجاد کند.
🌐 منابع:
نظرات کاربران